Wat is het verschil tussen een gewichtsconsulent, diëtist en voedingsdeskundige?
Als je hulp wil bij het afvallen, kan je begeleid worden door een gewichtsconsulent, diëtist of voedingsdeskundige. Voor veel mensen is niet duidelijk wat precies het verschil is tussen deze drie. Om het nog ingewikkelder te maken, kan je om af te vallen ook terecht bij een voedingscoach, gewichtscoach, voedingsspecialist, voedingsconsulent, leefstijlcoach, lifestylecoach, dieetpsycholoog en voedingspsycholoog.
In dit artikel ga ik in op de verschillen tussen al deze mensen. Ook leg ik uit waar je op kan letten als je begeleiding kiest. En tenslotte vertel ik kort hoe ik in dit rijtje van beroepsgroepen pas.
1. De verschillende beroepsgroepen
Hieronder volgt een omschrijving van de verschillende beroepsgroepen, zodat duidelijk is wat de kenmerken en de verschillen zijn.
Gewichtsconsulent
Gewichtsconsulent is geen beschermde titel, iedereen mag zich zo noemen. Ook mensen zonder opleiding. Dat iemand gewichtsconsulent is, zegt dus niet direct iets over hoe iemand werkt. Er is wel een erkende opleiding tot gewichtsconsulent. Gewichtsconsulenten die deze opleiding hebben afgerond, kunnen zich inschrijven bij de beroepsvereniging BGN. Een BGN erkende gewichtsconsulent heeft een erkend diploma en werkt volgens bepaalde richtlijnen. De begeleiding wordt in veel gevallen ook (gedeeltelijk) vergoed vanuit de aanvullende zorgverzekering.
BGN erkende gewichtsconsulenten begeleiden mensen met overgewicht naar een gezonde leefstijl en een gezond gewicht. De gewichtsconsulent begeleid mensen die in principe gezond zijn. Mensen met medische aandoeningen (bijvoorbeeld diabetes, PDS, voedselallergie) moeten worden doorverwezen naar de huisarts of een diëtist.
Diëtist
De titel diëtist is een beschermde titel. Niet iedereen mag zich zo noemen. Een diëtist heeft een afgeronde HBO opleiding voeding & diëtetiek en is ingeschreven in het Kwaliteitsregister Paramedici.
De begeleiding van een diëtist beperkt zich niet tot gezonde mensen. Bij ziekte of medische aandoeningen waarbij speciale voeding nodig is, is de diëtist de beste persoon om je te helpen. Het gaat dan bijvoorbeeld om klachten als diabetes, verhoogd cholesterol, darmproblemen, voedselallergie en hoge bloeddruk. Ook als je om een medische reden moet afvallen, is de diëtist meestal de beste keuze.
De eerste drie uur begeleiding door een diëtist wordt meestal vergoed vanuit de basisverzekering. De voorwaarden verschillen per verzekeraar.
Voedingsdeskundige, voedingsconsulent of voedingsspecialist
Zoals de naam zegt, richt een voedingsdeskundige, voedingsconsulent of voedingsspecialist zich op het geven van voedingsadviezen. Maar iedereen mag zich voedingsdeskundige, voedingsconsulent of voedingsspecialist noemen. Daardoor is op basis van de titel niet makkelijk te zeggen wat een voedingsdeskundige of voedingsconsulent precies kan en doet. Ook de opleiding van een voedingsdeskundige of voedingsspecialist kan enorm verschillen. Sommigen zullen zich op basis van hun eigen ervaringen deskundige of specialist noemen. Maar er is ook een opleiding tot voedingsdeskundige op HBO-niveau. Bij voedingsdeskundigen, voedingsconsulenten of voedingsspecialisten is het daarom goed om zelf na te gaan welke opleiding iemand gevolgd heeft, wat zijn of haar achtergrond is en op welke manier er gewerkt wordt.
Leefstijlcoach
Ook leefstijlcoach is geen beschermde titel, iedereen mag zich leefstijlcoach noemen. Er bestaat voor leefstijlcoaches wel een beroepsvereniging, de Beroepsvereniging Leefstijlcoaches Nederland (BLCN). Deze stelt bepaalde eisen aan de opleiding en werkwijze van een leefstijlcoach.
Een BLCN leefstijlcoach heeft een erkende leefstijlcoach-opleiding op post-HBO-niveau afgerond en begeleidt cliënten die willen werken aan een gezonde leefstijl. Thema’s waaraan gewerkt wordt, zijn bijvoorbeeld stressmanagement, ontspanning, slaap, voeding en beweging. Dit is dus breder dan alleen voeding, beweging of gewichtsverlies. Leefstijlcoaching door een BLCN leefstijlcoach kan onder bepaalde voorwaarden vergoed worden. Het gaat dan om specifieke leefstijl-programma’s (gecombineerde leefstijl interventies).
Voedingscoach, gewichtscoach of lifestylecoach
Een coach helpt je om te leren en om je doelen te bereiken. Hij of zij doet dit vooral door te inspireren en te ondersteunen. Een voedingscoach, gewichtscoach of lifestylecoach doet dat dus op het gebied van voeding, je gewicht of je leefstijl. Zo’n coach-titel zegt verder niet zo veel over iemands achtergrond of werkwijze. Veel voedingscoaches, gewichtscoaches of lifestyle-coaches hebben geen erkende coachopleiding afgerond. Vaak hebben ze een achtergrond als gewichtsconsulent of voedingsdeskundige, maar dat hoeft niet. Ook zonder opleiding mag je jezelf coach noemen.
Dieetpsycholoog, voedingspsycholoog
Eetgedrag gaat vaak samen met allerlei gedachten en emoties. Schuldgevoel, onzekerheid en schaamte spelen vaak een rol als mensen zichzelf te zwaar vinden. Maar ook eten als beloning, bij verdriet of juist als er iets te vieren is, valt hieronder. Een voedingspsycholoog richt zich vaak op de relatie die je hebt met eten en met jezelf. Een dieetpsycholoog is meer gericht op afvallen: waarom lukt het niet, en welke technieken kan je inzetten zodat het wel goed gaat.
Er bestaat geen opleiding tot voedingspsycholoog of dieetpsycholoog. Vaak heeft een voedingspsycholoog of dieetpsycholoog een opleiding psychologie afgerond. Soms is de opleiding aangevuld met een opleiding op het gebied van voeding. Sommige voedingspsychologen of dieetpsychologen richten zich alleen op gedragsverandering of je relatie met eten, andere geven ook voedingsadvies.
Psycholoog is overigens (in tegenstelling tot wat veel mensen denken) ook geen beschermde titel. Iedereen mag zich psycholoog noemen, ook zonder opleiding of registratie.
2. Voor wie kies je?
Zoals je ziet hebben de meeste beroepsgroepen geen beschermde titel. Dat betekent dat iedereen zichzelf consulent, coach of psycholoog mag noemen. Ook zonder opleiding of ervaring. Daarbij maakt een titel niet precies duidelijk hoe iemand te werk gaat. Hoe je dan toch de juiste keuze kunt maken? Hieronder een paar tips:
Om te beginnen: bij medische aandoeningen is de diëtist meestal de aangewezen persoon
Bedenk wat voor begeleiding je zoekt. Wil je vooral voedingsadvies? Of wil je iemand die je helpt met het veranderen van je gedrag? Hoe iemand werkt, wordt meestal uitgelegd op zijn of haar website. De homepage geeft je vaak al een idee. Maar kijk ook naar kopjes als aanpak, werkwijze of aanbod. Verder is er meestal een over mij gedeelte. Daar vind je informatie over iemands achtergrond en opleiding(en).
Lidmaatschap van een beroepsvereniging garandeert een bepaalde kwaliteit en werkwijze. Ook is het vaak een voorwaarde voor vergoeding door de zorgverzekeraar. Op de websites van de beroepsverenigingen vind je een overzicht van de leden.
Zoek je in Google naar gewichtsconsulent, voedingsconsulent of voedingscoach? Dan kan je terechtkomen bij consulenten of coaches die gebruik maken van maaltijdvervangers, shakes of supplementen (zoals Cambridge Weight Plan, 1 op 1 dieet of Slinc.). Je hebt dan in elk geval niet te maken met een BGN erkend gewichtsconsulent. Die werken namelijk niet met maaltijdvervangers of afslankproducten.
Tot slot is het vooral belangrijk dat je een goed gevoel hebt bij iemand. Meestal kan je wel een gratis kennismakingsgesprek of zelfs een gratis intakegesprek plannen. In zo’n gesprek kan je ook vragen naar iemands achtergrond, werkwijze en ervaring.
3. Wie ik ben
Ik ben opgeleid tot BGN gewichtsconsulent en heb een universitaire studie psychologie afgerond. Daarnaast heb ik een propedeuse voeding & diëtetiek behaald. Ik ben aangesloten bij de beroepsvereniging voor gewichtsconsulenten, BGN.
Mijn begeleiding begin ik met een voedingsanalyse en voedingsadvies. Dit combineer ik met technieken uit de psychologie. Daarmee help ik je om je gedrag ook echt te veranderen (anders eten en meer bewegen dus). Dit sluit aan bij wat een dieetpsycholoog doet.
Ik wil je begeleiden op een manier waarbij ik je inspireer en ondersteun, en waarbij ik je help om zelf inzicht te krijgen in je gewoonten en gedrag. Hier zie ik voor mezelf een coachende rol.
Uiteindelijk heb ik besloten mezelf gewichtscoach te noemen. Naar mijn idee dekt die term de lading van wat ik doe het beste. Meer over mijn achtergrond vind je op de over mij pagina.
Wil jij ook begeleiding bij het afvallen? En denk je dat mijn manier van werken bij je past? Neem dan contact op voor meer informatie of plan een gratis kennismakingsgesprek! Eerst meer weten? Je kunt meer lezen over mijn werkwijze, mijn achtergrond of de trajecten die ik aanbied.